هر کسب و کاری تا زمانی که عنوان‌های اولین و تنها نمونه موجود را در کنار هم به خود اختصاص دهد قادر است بدون نگرانی از وجود رقیب در بازار فعالیت کند. ولی اگر یک نمونه مشابه از خدماتش در بازار دیده شود او را وارد فضای رقابت می‌کند و باید تلاش کند تا بازار را نسبت به برتری‌های خود قانع کند. روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار بسیار زیاد است که در این شرایط شرکت‌ها باید رقیب خود و ویژگی‌های محصولاتشان را بشناسند و عملکرد آن‌ها را بررسی کنند؛
در نتیجه از مهم‌ترین عواملی که در بقا و حفظ موفقیت یک کسب و کار تأثیر دارد شناخت و تحلیل رقبای آن است. در این مطلب از سایت دکتر حسین یوسفی، به بررسی روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار می‌پردازیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همرا باشید.
تحلیل رقبا چیست و چه اهمیتی در کسب و کار دارد؟
شناخت تمامی رقیبانی که فعالیتی مشابه کسب و کار شما را دارند و همچنین بررسی محصولات، نحوه فروش و استراتژی کسب و کار آن‌ها شامل تحلیل رقبا می‌گردد. لزومی ندارد که همه محصولات رقیب مانند آن چه شما ارائه می‌دهید باشد بلکه حتی یک محصول مشابه، آن را به رقیب شما تبدیل می‌کند. تحلیل رقبا به شما کمک می‌کند موقعیت خود را در بازار بشناسید و برای ارتقاء خود استراتژی‌های مناسبی را به کار بگیرید؛ همچنین این کار دارای مزایای زیادی است که در ادامه به ذکر آن‌ها می‌پردازیم.
مزایای تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار
بدون تحلیل رقبا و دانستن روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار نمی‌توانید جایگاه خود را حفظ کنید و در نهایت با شکست مواجه می‌شوید. این کار مزیت‌های مهمی دارد که عبارت است از:
- کمک به ارائه یک ارزش منحصر به فرد به مشتریان
- ایجاد یک یا چند مزیت رقابتی برای کسب و کار
- اطمینان از داشتن استاندارد‌های لازم در ساخت محصول، بازاریابی و…
- شناخت نقاط ضعف رقبا و پوشش آن نقاط با حضور پررنگ خود
- شناخت نیاز‌های مختلف مشتری و بازار‌های هدف با بررسی نظرات مشتریان نسبت به محصول یا خدمات رقبا و تولید محصولات جدید
روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار به چه صورت است؟
روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار بسیار متعدد است و هر کسب و کاری شیوه مشخص خود را دارد. به طور کلی فرایند تحلیل رقبا را می‌توان در سه بخش بازاریابی، بررسی بازار و محاسبه اندازه بازار انجام داد که در ادامه روش‌های معمول در این کار را برای شما بیان می‌کنیم.
مشخص کنید رقبای شما چه کسانی هستند
برای این که بتوانید داده‌ها را به طور دقیق مقایسه کنید باید رقیبان خود را بشناسید. رقبا به دوسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شوند. رقبای مستقیم محصولی مشابه کار شما و در همان منطقه جغرافیایی ارائه می‌دهند در صورتی که رقبای غیر مستقیم محصولاتی را تولید می‌کنند که شبیه کار شما نیست؛
اما همان نیاز مشتری را برآورده می‌کند. هنگام مقایسه برند خود، فقط باید رقیبان مستقیم را زیر نظر بگیرید و تغییرات را به طور مداوم بررسی کنید و متناسب با آن کسب و کار خود را ارتقاء دهید.
مشخص کنید رقبای شما چه محصولاتی را ارائه می‌دهند
ار دیگر روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار این است که شما باید خط تولید رقیب، کیفیت، قیمت محصولات و همچنین تخفیفاتی که به مشتریان ارائه می‌دهند را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید. کوچینگ کسب و کار می‌تواند راهنمای خوبی برای این امر باشد. برخی از سؤالاتی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:
- آیا آن‌ها یک ارائه‌دهنده کم هزینه یا پر هزینه هستند؟
- سهم بازار آن‌ها چقدر است؟
- ویژگی‌ها و نیاز‌های مشتریان ایده‌آل آن‌ها چیست؟
- چگونه شرکت، خود را از رقبای خود متمایز می‌کنند؟
- آن‌ها چگونه محصولات خود را توزیع می‌کنند؟
در مورد تاکتیک‌ها و نتایج فروش رقبا تحقیق کنید
هنگامی که یک رقیب شناسایی می‌شود باید بررسی کرد که فرآیند فروش آن‌ها به چه صورت است و از طریق چه کانال‌هایی محصولات خود را به فروش می‌رسانند؛ همچنین باید دید که تا چه حد روی خدمات خود تخفیف می‌گذارند. این اطلاعات به شما کمک می‌کنند تا بفهمید فروش تا چه حد رقابتی است و استراتژی خاصی را برای فروش خود انتخاب کنید. با بهره‌گیری از مشاوره کسب و کار می‌توانید در این مرحله موفق باشید.
به قیمت رقبای خود و همچنین امتیازاتی که ارائه می‌دهند نگاهی بیندازید
باید بدانید که رقبای شما برای تولید محصول چقدر هزینه کرده‌اند و آن را به چه قیمتی می‌فروشند. اگر احساس می‌کنید کار شما نسبت به سایر رقبا ویژگی‌های برتری دارد شاید بخواهید آن را گران‌تر بفروشید و باید مطمئن شوید که نمایندگان فروش شما می‌توانند توضیح دهند که چرا محصول شما ارزش هزینه اضافی را دارد؛ همچنین با بررسی امتیازاتی که رقبا ارائه می‌دهند، می‌توانید خود را با آن‌ها مطابقت دهید.
مطمئن شوید که هزینه‌های حمل و نقل رقابتی را برآورده می‌کنید.
امروزه حمل و نقل رایگان یک امتیاز محسوب می‌شود. اگر اکثر رقبا این امتیاز را دارند شما هم باید به دنبال گزینه‌ای برای سازمان خود باشید. اگر نمی‌توانید حمل و نقل رایگان ارائه دهید باید راه‌های دیگری مانند برنامه‌های وفاداری، تخفیف‌های تعطیلات، یا هدایا در رسانه‌های اجتماعی را امتحان کنید.
تجزیه و تحلیل کنید که رقبای شما چگونه محصولات خود را بازاریابی می‌کنند
برای اطلاع از چگونگی بازاریابی رقبا می‌توانید وب سایت آن‌ها را تجزیه و تحلیل کنید. در این کار باید به موارد زیر توجه داشته باشید.
- آیا آن‌ها وبلاگ دارند؟
- آیا کاغذ‌های سفید یا کتاب الکترونیکی ایجاد می‌کنند؟
- آیا ویدیو یا وبینار ارسال می‌کنند؟
- آیا از محتوای بصری ثابت، مانند اینفوگرافیک و کارتون استفاده می‌کنند؟
- آیا بیانیه‌های مطبوعاتی را می‌بینید؟
- آیا آن‌ها راهنمای خرید و برگه اطلاعات را منتشر می‌کنند؟
- چه کمپین‌های تبلیغاتی آنلاین و آفلاینی اجرا می‌کنند؟
به استراتژی محتوای رقیب خود توجه داشته باشید
برای تجزیه و تحلیل محتوای رقیب خود به عنوان یکی از روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار باید کیفیت محتوا را ارزیابی کنید. اگر کیفیت آن‌ها کم باشد اهمیت ندارد که چند بار پست می‌شود؛ زیرا مخاطبان هدف ارزش زیادی برای آن‌ها قائل نمی‌شوند، در عین حال باید به عکس‌هایی که در محتوا‌های خود قرار می‌دهند توجه کنید؛ همچنین باید سؤالات زیر را مد نظر قرار دهید:
- محتوای آن‌ها چقدر دقیق است؟
- آیا اشتباهات املایی یا دستوری وجود دارد؟
- محتوای آن‌ها چقدر عمیق است؟
- آیا محتوا برای خوانایی ساختار یافته است؟
- آیا محتوای آن‌ها رایگان و در دسترس هر کسی است یا آیا خوانندگان آن‌ها باید شرکت کنند؟
بیاموزید که رقبای شما از چه فناوری استفاده می‌کنند
این که بدانید رقیبان شما از چه فناوری استفاده می‌کنند در کاهش اصطکاک و افزایش شتاب در سازمان نقش مهمی دارد. برای اطلاع از نرم‌افزار مورد استفاده رقبای خود باید URL شرکت را در Built With تایپ کنید که ابزاری مؤثر برای معرفی تکنولوژی است که رقیبان روی آن کار می‌کنند.
سطح تعامل در محتوای رقیب خود را تجزیه و تحلیل کنید
از طریق بررسی واکنش مخاطبان رقیب نسبت به محتوا‌ها، میانگین تعداد نظرات، اشتراک‌گذاری‌ها و لایک‌ها می‌توان میزان جذابیت محتوا را سنجید.
در نظر گرفتن چگونگی تبلیغ محتوای بازاریابی، استراتژی و پلتفرم‌های آن‌ها در رسانه‌های اجتماعی و انجام یک تحلیل SWOT برای یادگیری نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌های آن‌ها از دیگر روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار به حساب می‌آید.
نتیجه‌گیری
روش های تجزیه و تحلیل رقبا در کسب و کار ابزار قدرتمندی است که کمک می‌کند بیزینس‌ها رقبای خود را بشناسند، استراتژی‌های رقابتی را تحلیل کنند و به بهبود عملکرد و رشد مداوم برسند. یک کسب و کار تا زمانی می‌تواند بدون نگرانی به کار خود ادامه دهد که هیچ گونه رقیبی برای آن وجود نداشته باشد؛
ولی در صورت مشاهده نمونه مشابه از خدماتش در بازار، وارد رقابت می‌شود و باید نقاط قوت خود را تقویت کند تا نسبت به رقبایش برتری داشته باشد. برای تحلیل رقبا باید آن‌ها را بشناسید و بدانید چه محصولاتی تولید می‌کنند؛ همچنین با دانستن تاکتیک فروش، قیمت محصول، فناوری و نحوه بازاریابی رقیبان، عملکرد آن‌ها را ارزیابی کرده و درصدد ارتقاء کسب و کار خود برآیید. در صورت وجود هر گونه ابهام می‌توانید سؤالات خود را در بخش کامنت‌ها مطرح نمایید.
